LESMATERIAAL BIJ POEFFF |
docentenhandleiding KUNST CENTRAAL
|
|
In het lesmateriaal zijn de volgende leergebieden en de daarbij behorende kerndoelen verwerkt: oriëntatie op jezelf en de wereld en kunstzinnige oriëntatie. Het lesmateriaal richt zich op twee aspecten van de voorstelling. De inhoud (de verhaallijn en de betekenis van het verhaal) en de vorm (de projecties, de toverlantaarn en de muziek).
De toverlantaarn is rond 1659 uitgevonden door de Nederlandse wetenschapper Christiaan Huygens (geschiedenis canon) en maakt onderdeel uit van het Nederlands cultureel erfgoed.
Educatie van Lichtbende en de Jan Kassiesprijs 2005 |
||
KLEURPLAAT |
||
DOE-OPDRACHTEN BIJ POEFFF
|
||
ZWART WIT KAT 4+
Een eenvoudige prik- en kleuropdracht van vorm en tegenvorm, licht- en schaduwvorm.
Wat heb je nodig: Prikpen, prikkussen, zwarte stift en de voorbeeldtekening.
Werkomschrijving: Prik de kat uit en kleur de achterkant zwart. Plak de zwarte kat in de witte cirkel.
Presentatie: Houdt de tekening in het licht. Wat is de vorm en wat is de tegenvorm? |
||
PRIKJURKJES 4+
Een eenvoudige prik- en kleuropdracht van vorm en lichtvorm.
Wat heb je nodig: Prikpen, prikkussen, de voorbeeldtekening, stiften en doorzichtige draagtas of snoeppapier.
Werkomschrijving: Prik de jurkjes uit. Plak aan de achterkant van de lege jurkjes doorzichtige plastic van een draagtas of snoeppapier. Kleur de tekening vrolijk in. Plak de witte uitgeprikte jurkjes naast de plastic jurkjes aan de waslijn.
Presentatie: Hang de gemaakte prikjurkjes tekening voor het raam. Je ziet duidelijk de lichtvormen en de gekleurde vormen van de jurkjes. |
||
LICHTPUNTTEKENING 4+
Een teken- en prikopdracht op een zwart papier.
Wat heb je nodig: Prikpen, prikkussen, zwart stevig papier.
Werkomschrijving: Teken met potlood op een zwart stevig papier een eenvoudige tekening. Teken alleen de omtrek van een figuur met een paar duidelijke details zoals ogen, mond, neus, haren, een strik, een hart, een bloem, een zon, sterren... Prik dan gaatjes op de tekenlijnen maar let op dat die gaatjes elkaar net niet raken! Als je je priktekening in het licht houdt van het raam dan zie je een tekening van lichtpunten!
Presentatie: Hang de lichtpunttekening achter het raam of leg het op een overheadprojector. Met de overheadprojector kun je zelfs de lichtpunttekening groot op de wand projecteren (dek de zijkanten af met papier). |
||
SCHADUWFIGUREN 4+
Knip- of prikopdracht van een eenvoudig schaduwfiguur en een beweegbaar schaduwfiguur met draaipunt.
Wat heb je nodig: Schaar, prikpen, prikkussen, stiften, lange satéprikkers, plakband en splitpen.
Werkomschrijving: Knip of prik de getekende figuren uit en versier ze in vrolijke kleuren. Maak korte knipjes op de lijntjes van de vleugels en het hoofd van Poefff. Plak met plakband aan de achterkant een satéprikker waaraan je het figuurtje vast kunt houden. De muzikant bestaat uit twee onderdelen. Op de plaats waar de zwarte punten staan prik je een gaatje en daarna doe je een splitpen door dat gaatje van de armen en het lijf. Aan de achterkant buig je de splitpen open zodat de armen vastzitten aan het lijf maar wel iets kunnen bewegen. Aan de achterkant van de benen plak je met plakband een satéprikker en dat doe je bij de armen ook.
Presentatie: Als je de satéprikker in één hand houdt en een zaklamp in je andere hand dan kun je de schaduw van je schaduwfiguur op de wand zien! Als je de satéprikker van de muzikant in één hand houdt en met de andere hand de satéprikker van de armen van de muzikant zachtjes beweegt dan lijkt het of de muzikant kan spelen. Doe dat in een lichtbron en kijk naar de schaduw op de wand! |
||
UIL EN POEFFF 4+
Een prikopdracht waarbij de prikgaatjes elkaar net niet raken zodat er een lichtpunttekening ontstaat.
Wat heb je nodig: Prikpen, prikkussen en de voorbeeldtekening.
Werkomschrijving: Prik gaatjes die elkaar net niet raken op de lijnen van de uil, Poefff en de vlinder. Als je je priktekening in het licht houdt dan zie je een tekening van lichtpunten.
Presentatie: Hang de lichtpunttekening voor het raam of leg het op een overheadprojector. Met de overheadprojector kun je zelfs de lichtpunttekening groot op de wand projecteren (dek de zijkanten af met papier). |
||
DRAADVLINDER 6+
Een raamhanger van draadconstructie versiert met kralen en knopen.
Wat heb je nodig: Dikke ijzerdraad of installatiedraad, een tangetje, knopen, kralen, ringetjes, dunne (ijzer)draad om de versiering vast te maken, de vlindertekening en touw.
Werkomschrijving: Gebruik dikke ijzerdraad of installatiedraad van ongeveer 150 cm lang. Buig van draad de vlindervorm. Je tekent als het ware met draad de vlinder over. Begin en eindig bij de staart en draai daar de uiteinden aan elkaar. Versier het binnenste van de vlinder met knoopjes, kralen, ringetjes of iets dergelijks. Rijg die met dunne (ijzer)draad aan elkaar en maak het aan de vlinder vast.
Pesentatie: Hang je vlinder aan een touw voor het raam en kijk waar de schaduw van je vlinder is. |
||
PRIKKAT 6+
Een moeilijkere prik- en kleuropdracht van vorm en tegenvorm, licht- en schaduwvorm.
Wat heb je nodig: Prikpen, prikkussen, de voorbeeldtekening, zwarte stift en gekleurde doorzichtige plastic van draagtas, snoeppapier, vliegerpapier of plakfolie.
Werkomschrijving: Prik de kat uit en kleur de achterkant ervan zwart. Op de lege plek plak je aan de achterkant gekleurde doorzichtige plastic en versier die, bv. met plakfolie. Haal de witte achterkant van de plakfolie!
Je kleurt Poefff in vrolijke kleuren. Daarna prik je het lege vlak achter Poefff uit. Aan de achterkant plak je ook een doorzichtige plastic waarin je de uitgeprikte zwarte kat plakt. Uit gekleurde stukjes plakfolie knip je vormen en versier je het plastic vlak.
Presentatie: Hang de gemaakte Prikkat tekening voor het raam. Je ziet duidelijk vorm en tegenvorm, licht- en schaduwvorm. |
||
DRAAIKAART 6+
Een knip- of prikopdracht.
Wat heb je nodig: Schaar, stift, lijm, 2 elastiekjes en een perforator.
Werkomschrijving: Kleur het vogeltje in een felle kleur. Knip de twee rondjes uit. Knip uit stevig karton een extra rondje en plak aan elke kant daarvan het rondje met de tekening. Let op! De pijltjes moeten tegenover elkaar zitten, dus de kooi is onderste boven! Maak de gaatjes met een perforator op de aangegeven zwarte punten. Doe door het linker gaatje een elastiek, eerst een lus erdoor en dan het andere uiteinde erdoorheen halen en aantrekken. Doe hetzelfde met een elastiek door het rechter gaatje.
Presentatie: Als je met beide handen een elastiekje vast houdt en dat laat bewegen door met de vingers te rollen dan draai je het kaartje snel rond. Je ziet het vogeltje in de kooi zitten! |
||
MUZIEKINSTRUMENT 6+
Een knip- en vouwopdracht van een eenvoudig te bespelen muziekinstrument.
Wat heb je nodig: De werktekening, glad en stevig papier van een reclamefolder, een schaar en plakband.
Werkomschrijving: Neem glad papier van bijvoorbeeld een reclamefolder. Knip daar een vierkant uit. 1. Rol vanuit de punt stevig op en plak het vast met plakband. 2. Knip aan het einde van de rol in. Je ziet nu een pijlvormige punt. 3. Buig het puntje naar beneden.
Presentatie: Stop deze kant van de rol in je mond en blaas erop. Je doet het goed als je het geluid van een kikker hoort! |
||
VLIEGENDE POEFFF 8+
Knipopdracht van een schaduw- of lichtfiguur met bewegende vleugels, trekpop principe.
Wat heb je nodig: De werktekening kopiëren op dik papier (160 grams), schaar, kleine splitpennen, ijzerdraad, tangetje, rietje en plakband.
Werkomschrijving: Knip Poefff uit. Maak korte knipjes op de lijntjes van de vleugels en het hoofd van Poefff. Prik de gaatjes op de aangegeven punten. Doe een splitpen door de vleugel en het lijf op de grote punten, doe ook de andere vleugel. Neem een ijzerdraad van 40 cm, buig die in het midden dubbel. Steek de uiteinden door de kleine gaatjes van elke vleugel en buig de uiteinden om. Maak de draad vast aan de vleugel door de draad dubbel te knijpen met een tangetje (gebruik ook wat plakband). Neem een rietje en knip er 15 cm af en schuif het over de onderkant van de dubbelgebogen ijzerdraad omhoog. Plak het vast aan het lijf, houd hier 2 cm vrij tussen de draad en het rietje voor de beweging.
Presentatie: Neem het rietje met Poefff in de hand en beweeg de ijzerdraad onder het riet rietje op en neer. De vleugels gaan omhoog en omlaag. |
||
SCHADUWPORTRET 8+
Een teken- en/of knipopdracht van een gezicht met behulp van een lichtbron.
Wat heb je nodig: Een wit papier A3 formaat, potlood, gum, zwarte verf, kwast, pot water, lapje en een lichtbron.
Werkomschrijving: Hang een wit papier aan de wand. Zet een krukje eronder en laat iemand daarop zitten. Plaats een lamp op een tafel tegenover het papier zodat je de schaduw van het gezicht ziet op het witte papier. Draai je gezicht met de zijkant naar het licht toe zodat de neus in de schaduw duidelijk te zien is. Blijf stil zitten als een standbeeld! Let op waar de lamp komt te staan, ver weg, dichtbij, hoger (boeken eronder) of lager! Een ander kind tekent met potlood de omtrek van het schaduwgezicht op het papier. Als de omtrek af is dan haal je het papier van de wand en hang je een nieuw wit papier op dezelfde plaats. De rollen omdraaien, het kind dat model heeft gezeten gaat nu tekenen en de ander gaat zitten.
Presentatie: Met zwarte verf maak je het portret zwart, goed binnen de lijnen blijven! Zo zie je je eigen schaduwportret. De achtergrond kun je opvrolijken met je favoriete kleuren. Of je tekent voorwerpen, dieren of andere dingen waarvan je houdt. Je kunt het portret ook uitknippen of prikken en op een gekleurd papier plakken. |
||
HANDSCHADUW alle leeftijden
Met je handen kun je schaduwdieren maken door ze op een bepaalde manier in het licht van een lamp te houden. Je kunt al eenvoudige dieren met één of met 2 handen uitbeelden. Hierboven zie je aantal voorbeelden en zie je ook hoe je je handen moet houden om een handschaduwdier te maken.
Wat heb je nodig: Een lichte wand of een lap stof, een lichtbron.
Werkomschrijving: Kijk naar de voorbeelden en probeer het zelf.
|
||
|
||
SPELLETJES VOOR BINNEN EN BUITEN alle leeftijden
ZAKLAMP VERKENNING Ga met een kleine zaklamp op verkenning in een donkere ruimte, bijvoorbeeld in je slaapkamer, in je klas, door je huis, in je kast... Door de kleine bundel licht waarin je gefragmenteerde afbeeldingen ziet kijk je met andere ogen naar de wereld om je heen.
ZON EN SCHADUW Ontdek je eigen schaduw in de zon. Maak er samen met vriendjes een spel van, bijvoorbeeld door de schaduwen elkaar de hand te laten geven zonder dat je elkaar in het echt aanraakt.
HERKENNINGSSPEL Schaduwbeelden maken en raden van alledaagse voorwerpen. Hang een witte lap aan een waslijn. Zet aan een kant van de lap een lichtbron (grote zaklamp of bureaulamp) op een tafel. Plaats een voorwerp op de tafel tussen de lichtbron en de lap zodat je de schaduw van dat voorwerp op de lap ziet. Aan de andere kant van de lap zit het publiek en die moet raden welk voorwerp het is. |
SCHIMMENSPEL Knip uit zwart papier schaduwfiguren en plak er een satéprikker achter om het vast te houden. Ga voor een lichte wand staan en schijn met een zaklamp op je schaduwfiguur dan zie je op de wand de schaduw van je schaduwfiguur! Je kunt een kort verhaaltje erbij vertellen en geluiden maken.
Samen met vriendjes kunnen jullie een ingewikkelder schaduwspel maken. Hang een witte lap aan een waslijn. Zet aan een kant van de lap een lichtbron (grote zaklamp of bureaulamp). Ga op je knieën zitten en houd je schaduwfiguren boven je hoofd en beweeg ze. Aan de andere kant van de lap zit het publiek en ziet alleen het schimmenspel. Je kunt samen een verhaal verzinnen, geluidseffecten erbij maken en een decor erachter maken. |
|